Machtsplaats. Maria Lariks bij Gnadenwald

Maria Lariks is veel dingen: in de eerste plaats een prachtige 300 jaar oude krachtplek in de regio Hall-Wattens. Maar Maria Lariks is veel meer dan dat. Het is een bedevaartsoord midden in het bos, ver weg van drukke dorpen of nederzettingen. Een bosweg leidt naar deze idyllische plek tussen Gnadenwald en Terfens op het plateau van het Gnadenwald. In het noorden torent het imposante Karwendelmassief, in het zuiden biedt de wandelweg steeds weer prachtige uitzichten op het Inntal. De weg naar Maria Lariks is ook een bekende en veel bereisde pelgrimsroute: de Jakobsweg. Het is dan ook geen wonder dat de bedevaartskerk Maria Lariks sinds 1698 door talloze pelgrims wordt bezocht.

En er is nog een belangrijke reden voor de populariteit van Maria Lariks bij Gnadenwald. De geneeskrachtige bron die daar uit het barokke bronhuis ontspringt, zou in de 18e eeuw het doofstomme meisje Maria Jenewein van haar kwaal hebben genezen. Sindsdien wordt het water beschouwd als een revitaliserende drank. Het is een rechtsdraaiend water op een krachtplek die niet indrukwekkender kan zijn. Veel mensen komen hier om water te drinken. Uit respect is het een ongeschreven wet om een offer te brengen, wat het ook mag zijn. Omdat deze speciale plek van kracht met eerbied en dankbaarheid moet worden behandeld.

Magdalena Bogner, boerin van de boerderij Spieltennerhof in Schlögelsbach, was de initiatiefneemster. Op weg naar Terfens voelde ze zich altijd aangetrokken tot een bepaalde lariksboom en bad daar. Toen ze dit in 1665 vertelde aan de weldoener van St. Martin in Gnadenwald, Johann Weiß, maakte hij zelf een Mariabeeldje van klei, dat ze aan deze lariksboom moest bevestigen. Ze bracht het eerbare geschenk mee naar huis en haar man plaatste het in een nis bij de aangewezen lariksboom. Een smal dak beschermde het beeld tegen de regen en op de grond werd een smal blok geplaatst zodat mensen comfortabeler konden knielen tijdens het gebed.

Al snel aanbaden ook andere mensen Maria-Lärch. Kort daarna werd er een houten kapel gebouwd, die een paar jaar later werd vervangen door een stenen kapel. Deze werd in 1718 vergroot. Vanaf 1724 was er ook een kluizenarij verbonden met het kerkje. Jozef ll. annuleerde de bedevaart en het cultusobject kwam naar Terfens. De kapel werd in 1796 heropend met de teruggegeven Maria. Het bedevaartskerkje werd in het begin van de jaren 1990 gerestaureerd en is nu erg bekend in Duitstalige landen.

De machtsplaats bestaat uit een ensemble van drie gebouwen: de bedevaartskerk, het aangrenzende bronhuis met de geneeskrachtige bron en de kleine verschijningskapel iets verder naar het westen - hier zou ooit de lariksboom hebben gestaan.

Sinds het doofstomme meisje Maria Jenewein in 1718 werd genezen van haar kwaal door het doofstomme water, maken ontelbare mensen een pelgrimstocht naar Maria Lariks om bussen, flessen en andere verpakkingen te vullen met dit speciale drinkwater. Zelfs vanuit Italië en Beieren vinden pelgrims hun weg naar deze krachtplaats. Naast de helende werking op het menselijk organisme zijn er nog veel meer mythen rond dit speciale water. Bloemen zouden langer bloeien en het vijverwater zou vrij zijn van algen. Zelfs na vele uren en dagen smaakt het water van Maria Larch niet muf. Daarom vullen veel kampeerders er hun watervoorraad aan voordat ze op vakantie gaan. Dit is echter niet wetenschappelijk bewezen.

Nog meer wonderen
Er zijn ook berichten over een kind dat voortdurend bij de dokter was vanwege open voeten, maar er kwam geen verbetering. Totdat hij baadde in het water van Maria Larch en beter werd. Of de door pijn geplaagde man die op een bankje ging zitten voor de rij wachtenden voor de fontein en wiens kwellende pijn in zijn benen na korte tijd beter werd. Hij had toen regelmatig water gehaald en was uiteindelijk vrij van pijn.

Het is irrelevant of het water daadwerkelijk een genezende werking heeft of dat alleen geloof een rol speelt bij deze wonderen: dat Maria Lariks en haar geneeskrachtige bron een bijzondere uitstraling hebben, staat buiten kijf. De vele votiefplaatjes en afbeeldingen getuigen hiervan en staan vermeld in het mirakelboek, dat bewaard wordt in het Terfens parochiearchief.
Zelfs toen de kapel werd gesloten als gevolg van de Josephine-hervormingen en het miraculeuze beeld werd overgebracht naar de parochiekerk in Terfens, bleven de gelovigen bidden tot Onze-Lieve-Vrouw. Op de plaats van het miraculeuze beeld werd een Mariabeeld in de kapel geplaatst. Na de dood van keizer Jozef in 1790 werden alle hervormingen teruggedraaid en in 1796 werd het bedevaartsoord feestelijk heropend. Ongeveer honderd jaar later werd ook het Mariabeeld teruggeplaatst naar Maria Lariks.

De boom staat dichter bij de mens dan we ons vandaag realiseren: hij staat rechtop, groeit, verwelkt, heeft zijn lente, herfst, winter en bloesem. De oorsprong van alle dingen en van het bestaan ligt in de wortels.
De Kelten en Germanen hebben dit altijd gewaardeerd en daarom hadden bomen in het bijzonder een speciale betekenis voor hen. Maar ook de Grieken en Romeinen cultiveerden een zekere boomverering. In het christendom werd deze verering afgedaan als heidendom en verboden.

De naam Maria Lariks is afgeleid van "Maria Lariks" in het genadebos. Als je terugdenkt aan het midden van de 17e eeuw, kun je je voorstellen hoe gevaarlijk het was om de natuur te aanbidden, wat niet gewenst of toegestaan was door de alomtegenwoordige en machtige kerk. In die tijd was het heel gemakkelijk om de reputatie van heks te krijgen. Toch waren er blijkbaar mensen die zo diep in bomen geloofden dat ze niet onder de indruk waren van de bedreigingen. De boerin van de boerderij Spieltennerhof, Magdalena Bognerin, keek met liefde en eerbied op naar een grote lariksboom.

Er waren veel van zulke heilige bomen in Tirol, die liefde en verering genoten in het volksbewustzijn. Veel van de traditionele bedevaartsoorden zijn terug te voeren op een boom. Boom en bron gaan hand in hand. Een machtige boom moet in de buurt van een bron groeien, omdat hij meer dan duizend liter water per dag nodig heeft om zichzelf in stand te houden. In de loop der tijd werd de verering van de boom de cultus van Maria of een heilige. Het is duidelijk dat Maria-legendes niet aan bomen gekoppeld kunnen worden, tenminste niet in de vroege fase van het christendom. De eerste christenen zouden de associatie van de Heilige Familie met een boom hebben verworpen; elke vorm van boomverering was verwerpelijk voor de Joodse profeten en deed veel te veel denken aan de heidense ideeën van de Grieken en Romeinen. Overal waar een gekerstende boomlegende is overgeleverd, kun je aannemen dat deze zich op de plek van een voorchristelijk heiligdom bevindt.

Ontelbare legenden en verhalen zijn ontstaan rond de mooie en vrolijke lariksbomen: Ze zijn de rust- en dansplaats van de bosfeeën die de verdwaalde de weg wijzen en graag ieder goed mens bijstaan. Dit karakter maakte de lariks tot een van de populairste geneeskrachtige planten uit het verleden: in de Middeleeuwen werd de hars gebruikt voor long- en urinewegproblemen, als zalf voor wonden en als pleister; het stimuleert de bloedsomloop, desinfecteert en slijmt. Een harszalf helpt bij reumatische pijn, spit en zenuwpijn, het trekt pus weg en versnelt de genezing. Als zalf op de borst wordt het aanbevolen bij hoest en bronchitis; inwendig gebruik hangt af van de dosis en kan irriterend of genezend werken.

Als je meer wilt weten over geneeskrachtige planten, bezoek dan onze pagina over Tiroolse geneeskrachtige kruiden!